Klaproos

“Just as when we come into the world, when we die we are afraid of the unknown. But the fear is something from within us that has nothing to do with reality. Dying is like being born: just a change.” – Isabel Allende

Twee jaar rouw

Het blijft zeer moeilijk te bevatten. Twee jaar lijkt misschien lang maar ik ervaar het als kort. Hoe ik het beleef, is dat ik niet elke dag in rouw ben. Ook niet elke maand. Dus het lijkt onlogisch om dat in tijd te gaan uitdrukken.

Eigenlijk ervaar ik nu pas

voor de tweede keer de diepste, meest intense vorm van mijn rouwproces. De periode van twee jaar golfde voorbij. Er zijn stormachtige maanden maar ook vlakke. Augustus, september en oktober zijn voor mij rustmaanden. November en december wegen zwaar want mama verjaarde en daarna komen Kerst en Nieuwjaar. Januari kabbelt. Februari is balen want dan verjaar ik zonder mama. Maart en april dobberen voorbij. Vanaf mei tot en met juli zijn de meest intense maanden.

Dit jaar begon de diepe rouw opnieuw met een klaproos.
Met het openen van de klaproos in de lente,
komen mijn herinneringen terug boven.

Vanaf de maand mei

kon mama niet meer praten. We vierden samen moedertjesdag, bewust van het feit dat het onze laatste moedertjesdag met mama zou zijn. Het was een zonnige dag, we rolden mama het park naast het woonzorgcentrum in en verrasten haar met een feestelijk gedekte tafel. Mama zat aan het hoofd met zicht op iedereen. Mijn schoonzus had haar mama meegenomen. Het was de eerste keer dat ze elkaar opnieuw zagen sinds de opname in oktober. Mama herkende haar, ze rechtte zich naar Mamy toe en wilde zo graag iets zeggen, haar mond ging open en toe, ze probeerde keihard maar het lukte niet. Mamy en mama keken in elkaars ogen en spraken met hun blik hun liefde voor elkaar uit. Verslagen zakte mama terug in haar stoel. Een figurante die het liefst de hoofdrolspeler was geweest.

In juni

vervormde haar lichaam nog verder. Het nam de meest ongemakkelijke pose aan. Haar nek stond scheef, in die mate dat haar oor haar schouder raakte als we er geen kussen tussen legde. Haar polsen bleven in een rare plooi staan en haar enkels verdwenen. Dit proces ging gepaard met extreme pijn. Er werd gezocht naar een rolstoel waar ze comfortabel in kon zitten. Het leek op een relaxzetel die je volledig op maat kon afstellen. Ze bleef genieten van de kleine dingen. Hoe misvormd haar lichaam ook was, hoe beperkt ze werd, hoe veel pijn ze ook leed. Haar ogen werden heel groot wanneer ze me zag, de puurste liefde, en haar ogen gingen toe in de zon, het puurste genot. Het stond in schel contrast met de huilbuien door pijn en momenten van besef welke nachtmerrie ze in verzeild was geraakt.

Telkens ik toekwam

zag ik de klaproos. Eentje maar. Op de parking van het woonzorgcentrum verdween ze onder mijn auto. Hoe mentaal en emotioneel zwaar de momenten bij mama soms ook waren, telkens opnieuw verscheen de klaproos wanneer ik wegreed en dacht ik bij mezelf hoe mooi ik de aanblik vond van die ene rode klaproos die groeide uit een krak in het beton. Het zit in de kleine dingen.