Dankbaar afscheid

Het voorbije jaar kruisten onze wegen zich een aantal keer. Ik schreef voor jou. Jij las mijn verhalen, dook in mijn gevoelens en gedachten. Maar wie ben jij? Doorheen deze blog was ik niet alleen op zoek naar wie ik ben. Ik probeerde ook te weten te komen wie jij bent. In mijn hoofd heb ik een vaag idee. Mijn lezer is iemand die bekend is met ‘ziek zijn’. Of met interesse in het thema. Misschien omdat je zelf ziek bent of omdat je iemand kent die chronisch ziek is. Misschien kwam je op deze blog via het project Creativitijd van Samana vzw, of kwam je er per toeval op uit.  Ik had je graag leren kennen. Wat meer van jou geweten. Want schrijven, dat doe je voor je lezer.

Creativitijd was een bijzondere weg. Een weg met een aarzelende start. Schrijven is jezelf openstellen en de wereld laten delen in je zielenroerselen. In een samenleving die steeds meer verhardt, is dat een opgave. En toch ben ik dankbaar dat ik in mijn pen gekropen ben. Schrijven is meer dan spelen met woorden, zinnen en leestekens. Je keert naar binnen, kijkt jezelf in de ogen. Het schrijven van deze blog verdiepte mijn tocht naar mijn kern. Het deed mij inzien dat mijn leven jarenlang in het teken van anderen stond. Van hun zorgen, noden en geluk. En dat ik mijzelf gaandeweg verloren ben. Ik verdween naar de achtergrond. Tot ik mijzelf niet meer kon terugvinden.

Mijzelf terugvinden. Misschien is het wel de rode draad van deze blog. De zoektocht naar wat mij bepaalt, werd opnieuw opgerakeld door het overlijden van Caroline Pauwels. Caroline was een voorbeeld voor mij. Ik bewonderde hoe ze in het leven stond. Haar strijdlust. Hoe zij sociaal onrecht aanklaagde en op de barricade sprong voor de kwetsbaren in de samenleving.  Haar bevlogenheid. Haar wijsheid. Hoe zij mensen samenbracht. Een verademing in een wereld waar mensen steeds meer op zichzelf terugplooien. Ik ben dan ook dankbaar. Voor haar persoon. Voor haar daden en voor haar woorden. Eén zin zal ik altijd meenemen: ‘Heel je leven is een tocht naar je kern’.  Negen luttele woorden en toch voelt het als meer.  

In een ander licht

Vandaag bekijk ik mijn ‘zoektocht’ met andere ogen. Wie ik ben, wie jij bent, gaat om meer dan wie wij zijn. Het gaat ook om wie wij willen zijn.  Daar heb ik inzicht in gekregen. Ik wil een lerende mens zijn, nieuwe kennis verwerven. Leren en groeien als mens. Een wereldverbeteraar. Iemand die opkomt voor anderen. Die onrecht aan de kaak stelt en oproept tot menselijkheid en mededogen. Iemand die haar pen hanteert als wapen. Scherp als het moet, zalvend als het kan. Iemand die gelooft in haar idealen en daarvoor vecht. Iemand die droomt. Van een betere wereld en voor zichzelf. Een possibilist. Iemand die blijft zoeken naar mogelijkheden, binnen de muren die er zijn. Een positivo en een open geest, die elke persoon en situatie bekijkt als een blanco canvas. Een eenvoudig iemand die het kleine eert. Iemand die zich opnieuw laat betoveren door woorden, zinnen en leestekens. Want in de komma ligt aarzeling, ruimte, rust.  En een gevoelsmens. Iemand die voelt, aanvoelt, meevoelt.  Want we kunnen niet echt leven zonder te voelen.

Wat je leven zin geeft

Vandaag is mijn leven nog steeds zonder betekenis. Omdat mijn leven niet in lijn is met het levenspad dat ik wil gaan, met wat waardevol is voor mij.  Ik worstel met het knagend gevoel van niet compleet te zijn, vraag mij af of ik mij ooit opnieuw ‘zinvol’ zal voelen. Of ik ooit weer dienstbaar kan zijn. Ik denk aan mijn dromen als jongere. Hoe ik van de wereld een betere plaats wilde maken. Het lijkt allemaal zo ver weg. En toch hoop ik dat ik een steen kan verleggen in een rivier op aarde, zoals Bram Vermeulen zingt. Dat ik een bijdrage kan leveren aan de wereld. Iets wat maakt dat ik het gevoel krijg: ‘Dit doet ertoe. Ik doe ertoe’.

Mijn mama was bang om vergeten te worden. Ze vroeg mij: vergeet mij niet. Het deed mij verdriet, te denken dat ik haar zou vergeten. Dat ze dacht dat ze de wereld haar bestaan zou vergeten. Het is wat Bram Vermeulen verder zingt in zijn lied ‘De steen’: ‘Omdat door het verleggen van die ene steen de stroom nooit meer dezelfde weg zal gaan.’ Ik geloof dat iedere mens een steen verlegt in zijn leven. De ene een kiezel, de ander een rotsblok. Maar ieder van ons verlegt een steen, is waardevol.

Ik zoek nog steeds naar mijn steen. Soms raak ik de moed kwijt. Omdat kansen niet voor het rapen liggen als je chronisch ziek bent. Omdat de muren rond mij torenhoog zijn. Omdat ik het vechten moe ben. Omdat ik moe ben. Ik denk aan de weg die ik ga. Aan de weg die ik met mijn mama gegaan ben. Soms praat ik nog met haar. Zitten we in gedachten naast elkaar. Zwijgend voor ons uit te kijken. Het voelt vertrouwd, zoals vroeger. Ik vertel haar van mijn week. Van mijn dagopname, op dezelfde dienst als haar. Jij, je ziekte, kwam ter sprake. Mijn nieuwe arts vroeg naar jouw weg. Hoelang je geleefd hebt van je diagnose tot je dood. Hoe we het ervaren hadden. Ik zocht naar woorden, wilde niet zeggen wat op mijn lippen lag. Ze vulde de leegte in met ‘een lange lijdensweg?’. Het was boenk erop. Voor het eerst in meer dan tien jaar was er iemand die het begreep.

Het kwam dichtbij. Ik moest vechten tegen mijn tranen. Ik zag jouw weg weer voor mijn ogen. Je leven, tot je lichaam op was. Tot de poort van de hemel geopend werd en onderhandelen niet meer mogelijk was. Ik wou dat ik dat kon: leven. Onze weg, jouw keuzes, maakten dat moeilijk. Onmogelijk. Ik probeerde het soms te zeggen, dat je de lat (te) hoog legde. Ik gaf alles wat ik kon, maar het was nooit genoeg. Je medische zorgen, je wens om thuis te sterven. Het stond niet ter discussie: daar zou ik voor zorgen. Je dokters fronsten hun wenkbrauwen, zeiden dat de zorg voor jou zwaar was, te zwaar misschien. Je duwde mij over mijn grenzen. En toch ben ik je dankbaar. En dankbaar zijn, daar gaat deze blog over.  Dus laten we het daar maar over hebben.

Waar ik dankbaar voor ben

• De weesgedichten op de ramen. Woorden die mij raken, beroeren en die even blijven ‘hangen’.
• De arts die mij een rondleiding gaf. Alle opties op tafel legde. Haar luisterend oor. Haar compassie.
• De arts die met mij sprak van mens tot mens. Die mij zag en mij de vraag stelde: ‘wat wil jij?’
• Mijn psychologe. Omdat ze er is. Er zijn, het wordt onderschat.  Omdat ik er mag zijn. Nog meer onderschat. Omdat ik mag twijfelen, zoeken, en omdat de tijd – die altijd van tel is – bij haar niet telt.
• De eindejaarsconferentie van Kamal Kharmach. Hilarisch. Scherp. Gewoonweg subliem. Ik kijk nu al uit naar 31 december 2023.  
• Mijn jas als de wind guur is en als de regen met sloten uit de hemel valt.
• Muziek. Mijn hartslag, mijn adem, mijn troost. Een warm deken.  Een oppepper.
• Een blijk van bezorgdheid. Een mailtje, een bericht, een telefoon.
• Vlot verkeer op terugweg van het ziekenhuis. Geen file: halleluja!
• Een verse pistolet van de bakker.
• Een tas koffie die mijn (ijs)koude handen warmt. En altijd mijn bakje troost is.
• De autobestuurder die mij voorrang geeft aan het zebrapad (nee, dat is heus geen evidentie).
• De winkelmedewerker die mijn tas helpt vullen als ik aan het knoeien ben.
• Een parkingplaats dichtbij de supermarkt.
• Mijn donsdeken als ik onder de wol kruip. Een zacht omhulsel dat geborgen voelt.
• Mijn hond dolgelukkig zien op haar snuffelwandelingen of in de hondenlosloopweide.
• Mijn jaren in de zorg. Betekenisvol zijn. Warmte. Lachen, de slappe lach krijgen. Leren, groeien. Puur geluk.  Al was het kort, het was de tijd van mijn leven. Echt.
• Mijn werkzame jaren. Het was zoeken, omwegen nemen, vechten, kiezen en verliezen, maar ook groeien, mijzelf uitdagen, mensen ontmoeten, betekenis, zingeving.  Het gaf kracht en moed.
• De ziekenhuisdagen met mama. Het water aan de lippen. Verdrinken. Maar ook graag zien in zijn puurste vorm.
• Dat ik het gekend heb: het gevoel dat alles nog kan. Dat geen berg te hoog is en geen weg te lang.  Nog steeds voel ik een kiem van geluk als ik terugdenk aan dat gevoel.

En jij? Waar ben jij dankbaar voor? 

Sta jij daar soms bij stil? Ik hoop dat je redenen hebt om dankbaar te zijn. Dat er kleine lichtpunten zijn in jouw dag en op jouw levenspad. Jouw pad dat even het mijne kruiste. In geschreven en gelezen verhalen. In een gedeelde emotie, een moment van herkenning. En dat is wat ik jou wens: herkenning en verbinding. En erkenning, dankbaarheid. Voor wie jij bent en wat jij doet. Want jij mag er zijn. En de wereld mag dankbaar zijn dat jij er bent. Dat jij een steen verlegt in een rivier op aarde. Dus lieve lezer, dank je wel. Het ga je goed.